Çocuklarda bel ağrısı sıklığı %9-66 arasında değişmektedir. Bel ağrısı olan çocukların sadece %7’lik kısmının tedaviye ihtiyacı var!
Görülme sıklığı;
- İlk 7 yaşta: %1
- 7-10 yaş arasında: %6
- 10-16 yaş arasında: %18
- Kızlarda daha sık görülür.
- Görülme sıklığı aktivite düzeyine göre değişir.
Çocuklarda Bel Ağrısı Nedenleri?
- Non-spesifik Bel Ağrısı
- Spondilolizis-listezis
- Lomber disk hernisi
- Apofizyal halka kırığı
- Scheuermann Hastalığı
- Skolyoz
- Enfeksiyöz Nedenler
- Malignite
- İnflamatuar Bel Ağrısı
NON-SPESİFİK BEL AĞRISI
- Çocukluk yaş grubunda EN SIK bel ağrısı nedeni, non-spesifik bel ağrısıdır.
- Kesin tespit edilebilmiş bir nedeni yok! En çok üzerinde durulan nedenler; gerginlik, travma ve aşırı aktivitedir.
- Çoğu zaman ağrının tam kaynağı belirlenemez (ligaman? kas? intervertebral disk? faset eklem?)
- Ağrı çoğunlukla kısa sürelidir.
- Ağrı çoğunlukla kendiliğinden geçer.
Non-spesifik Bel Ağrısında Tedavi
- Ağrı kesiciler; parasetamol-NSAİİ
- İstirahat
- Ağrıya neden olan faktörlerin uzaklaştırılması
- Yaşa uygun egzersiz programı
Non-spesifik Bel Ağrısının Olası Risk Faktörleri
- Obezite
- Postür bozukluğu
- Hamstring gerginliği (bazı kas gruplarında gerginlik): Ergenlerde hamstring gerilmesi sık görülür. Çünkü kas ve kemik büyüme oranı eşit değildir. Büyüme atagı sırasında kemikler kaslardan daha hızlı büyür. Aynı zamanda alt ekstremiteler gövdeden daha hızlı büyüdüğünden hamstring gerginliği sık görülür.
- Hipermobilite (çok hareketli çocuk): Hipermobilite, daha çok omuz, diz, ayak bileği gibi periferik eklem ağrısı yapsada, sırt-bel ağrısına da neden olur.
- Spor (aşırı yoğunluklu veya rekabet sporları): Yaşına uygun, düzenli yapılan spor, ağrı riskini azaltırken, uygun olmayan yoğunluktaki sporlar ağrıya neden olur.
- İnaktivite: Yaşına uygun, düzenli spor yapan çocuklarda bel ağrısı, sedanter yaşıtlarına göre daha az görülür.
- Televizyon, tablet, bilgisayar ve cep telefonu kullanımı: Uzun süre uygun olmayan pozisyonda oturmak kaslarda daha fazla yorgunluğa ve intervertebral diskler ve ligamanlar üzerine artmış basınca neden olur.
- Sigara kullanımı
- Bel ağrısı için aile öyküsü
- Psikososyal faktörler
- Hızlı büyüme
- Okul çantası ağırlığı-taşıma şekli
Çocukluk Çağındaki Bel Ağrısının Önemi Nedir?
-Çocukluk döneminde bel ağrısının olması, erişkin dönemde görülme ihtimalini artırır.
-Çocukluk döneminde başlayan bel ağrısının erişkin dönemde devam etmesi artmış morbidite ve azalmış çalışma kapasitesine neden olur.
-Doğru teşhis-doğru tedavi ile ağrı ve fonksiyonel problemlerin erişkin döneme taşınması (kronikleşme) ihtimali azalır!
Bel Ağrısı Olan Çocukta Alarm Belirtileri Neler?
- Açıklanamayan iştahsızlık, kilo kaybı (Enfeksiyon? Malignite?)
- Gece uyurken ya da istirahat ağrısı
- Travma
- Mesane-barsak disfonksiyonu (İdrar, kaka kaçırma)
- Ateş
- Ciddi ya da progresif nörolojk defisit
- Sırtta eyer tarzı his kaybı
- Postürde bozukluk (otururken, ayakta, yürürken)
- Omurga eğriliği, skapular(kürek kemiklerinde) asimetri (Skolyoz?)
- Ciltte renk değişiklikleri
- Cilt döküntüleri (psöriazis?)
- Sırtta anormal kıllanma (spina bifida okkülta?)
Hangi Durumlarda Kan Tetkiki Gerekir?
- 4 haftadan uzun süren bel ağrısı varsa,
- Gece ağrısı varsa,
- Ek sistemik şikâyeti varsa
- Alarm bulgularından biri varsa
- Konservatif tedaviye yanıt vermeyen çocuklarda
- 4 yaş altı tüm çocuklarda
***Tam kan sayımı, Eritrosit sedimentasyon hızı (ESR), C-reaktif protein (CRP) istenmelidir!
***Bel ağrısı olan her çocukta film çekmeye gerek yoktur. Çocuğu muayene eden doktor, filme gerek olup olmadığına karar verecektir.