Diş eti çekilmesi, dişleri saran diş eti dokusunun dişi veya diş kökünü açığa çıkartarak geri çekilmesidir. Bu durumda dişler ve diş eti çizgisi arasında “cepler” veya boşluklar oluşur, hastalığa neden olabilecek bakteriler kolayca birikebilir. Bu sağlık sorunu, dişlerin gevşemesine veya diş kaybına neden olabilir. Ayrıca diş eti çekilmesi olan kişilerde diş hassasiyeti, ağrı, kanama, iltihap, koku ve estetik sorunlar da görülebilir. Ancak endişelenmeyin, çünkü, diş eti çekilmesi, yaygın olarak görülen, ancak büyük ölçüde önlenebilir bir durumdur.
Diş Eti Çekilmesinin Belirtileri Nelerdir?
Bu sorunun genellikle yavaş ve ağrısız bir şekilde ilerlediği için fark edilmesi zor olabilir. Ancak bazı belirtiler diş eti çekilmesine işaret edebilir. Bunlar şunlardır:
- Dişlerin daha uzun görünmesi
- Diş köklerinin görülmesi
- Dişler arasında boşlukların oluşması
- Dişlerde hassasiyet, ağrı veya sızlama
- Diş etlerinde kanama, kızarıklık, şişlik veya iltihap
- Diş etlerinde çekilme veya gerilme hissi
- Dişlerde sallanma veya oynamalar
- Dişlerde şekil veya konum değişiklikleri
- Ağızda kötü koku veya tat
Diş Eti Çekilmesinin Nedenleri Nelerdir?
Diş eti çekilmesinin birçok nedeni olabilir. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Plak ve tartar birikimi: Dişlerdeki plak, bakterilerden oluşan yapışkan bir tabakadır. Plak, diş fırçalama ve diş ipi kullanımı ile temizlenebilir. Ancak temizlenmediği takdirde, plak sertleşerek tartar veya diş taşı haline gelir. Tartar, diş etlerini tahriş eder ve diş eti iltihabına neden olur. Diş eti iltihabı, diş etlerinin dişlerden ayrılmasına ve ceplerin oluşmasına yol açar. Bu cepler, daha fazla plak ve tartar birikmesine uygun ortam sağlar. Böylece diş eti çekilmesi ilerler[^1^][1].
- Kötü ağız hijyeni: Dişlerin düzenli olarak fırçalanmaması, diş ipi kullanılmaması, diş hekimine gidilmemesi gibi kötü ağız hijyeni alışkanlıkları, diş eti çekilmesinin en önemli nedenlerindendir. Kötü ağız hijyeni, plak ve tartar birikimini artırır, diş eti hastalıklarına zemin hazırlar[^2^][2].
- Aşırı veya yanlış diş fırçalama: Dişleri çok sert, çok sık veya çok uzun süre fırçalamak, diş etlerine zarar verebilir. Ayrıca diş fırçasının kıllarının sert olması, diş fırçalama tekniğinin yanlış olması veya diş macununun aşındırıcı olması da diş etlerinin çekilmesine neden olabilir[^3^][3].
- Sigara ve tütün kullanımı: Sigara ve tütün kullanımı, diş eti çekilmesinin en yaygın risk faktörlerinden biridir. Sigara ve tütün, diş etlerinin kan akışını azaltır, diş eti dokusunun oksijen almasını engeller, diş eti hastalıklarına karşı direnci düşürür, plak ve tartar oluşumunu artırır, diş eti iyileşmesini geciktirir.
- Hormonal değişiklikler: Kadınlarda hamilelik, doğum kontrol hapı kullanımı, adet dönemi, menopoz gibi hormonal değişiklikler, diş etlerinin daha hassas ve iltihaplı olmasına neden olabilir. Bu da diş eti çekilmesine yol açabilir.
- Genetik faktörler: Bazı kişiler, genetik olarak diş eti çekilmesine daha yatkın olabilirler. Bu kişilerde diş eti dokusu daha ince, daha zayıf ve daha kolay çekilebilir olabilir.
- Diş gıcırdatma veya sıkma: Diş gıcırdatma veya sıkma, dişlere ve diş etlerine aşırı baskı uygular. Bu da diş etlerinin çekilmesine ve dişlerin zarar görmesine neden olabilir.
- Yanlış veya uyumsuz protezler: Yanlış veya uyumsuz protezler, diş etlerine uygun olmayan bir basınç uygular. Bu da diş etlerinin tahriş olmasına ve çekilmesine neden olabilir.
- Yaralanma veya travma: Diş etlerine bir darbe almak, diş fırçası, diş ipi, diş kürdanı veya diğer ağız hijyeni araçlarını yanlış kullanmak, diş etlerinde yaralanma veya travmaya neden olabilir. Bu da diş etlerinin çekilmesine yol açabilir.
- Bazı hastalıklar: Diyabet, romatoid artrit, lösemi, HIV/AIDS, kanser gibi bazı hastalıklar, bağışıklık sistemini zayıflatır, diş eti enfeksiyonlarına karşı savunmasız bırakır, diş eti çekilmesine neden olabilir.
- Bazı ilaçlar: Tansiyon, epilepsi, depresyon gibi bazı ilaçlar, ağız kuruluğuna veya diş eti büyümesine neden olabilir. Bu da diş eti çekilmesine yol açabilir.
Diş Eti Çekilmesi Nasıl Teşhis Edilir?
Dişlerde çekilme teşhisi, diş hekimi tarafından yapılan ağız muayenesi ile konulabilir. Diş hekimi, diş etlerinin durumunu, renk değişikliği, kanama, iltihap, çekilme gibi belirtileri değerlendirir. Diş hekimi, diş eti çekilmesinin derecesini ölçmek için diş eti ceplerinin derinliğini ölçen bir prob adı verilen bir alet kullanır. Normalde diş eti ceplerinin derinliği 1-3 milimetre arasındadır. Ancak diş eti çekilmesi olan kişilerde bu derinlik 4 milimetreden fazla olabilir.
Diş hekimi, diş sorununuzun nedenini ve etkisini belirlemek için röntgen çekimi de isteyebilir. Röntgen çekimi, dişlerin ve diş etlerinin altındaki kemik yapısını gösterir. Diş eti çekilmesi olan kişilerde çok nadiren de olsa kemik kaybı görülebilir.
Diş hekimi, buna neden olabilecek sistemik hastalıklar, ilaç kullanımı, hormonal değişiklikler gibi faktörleri de sorgular. Gerekirse kan testi, diyabet ve hormon testi gibi tahliller de yapılabilir.
Diş Eti Çekilmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Diş eti sorununun tedavisi, sorunun nedenine, derecesine ve etkilediği diş sayısına göre değişir. Diş eti çekilmesi tedavisinin temel amacı, diş eti enfeksiyonunu durdurmak, diş eti dokusunu onarmak, dişleri sabitlemek ve estetik görünümü iyileştirmektir. Tedavide genellikle şu yöntemler kullanılabilir:
- Diş temizliği: Diş temizliği, bu sorunun en önemli tedavi yöntemidir. Diş hekimi, dişlerin üzerindeki plak ve tartarı özel aletlerle temizler. Bu işleme diş taşı temizliği veya detartraj denir. Diş hekimi, ayrıca diş eti ceplerinin içindeki bakterileri temizlemek için özel bir solüsyon uygular. Bu işleme de küretaj denir. Diş temizliği, diş eti iltihabını azaltır, diş eti dokusunun iyileşmesini sağlar, diş eti çekilmesini yavaşlatır veya durdurur.
- Diş eti ameliyatı: Diş eti ameliyatı, diş eti çekilmesinin ileri derecede olduğu durumlarda uygulanır. Diş hekimi, diş eti dokusunu keserek kaldırır, diş köklerini temizler ve diş eti dokusunu tekrar yerine dikerek kapatır. Bu işleme flep ameliyatı denir. Diş eti ameliyatı, diş eti ceplerinin derinliğini azaltır, diş eti enfeksiyonunu ortadan kaldırır, diş eti çekilmesini durdurur.
- Diş eti grefti: Diş eti grefti, diş etlerinde çekilmenin hem sağlık hem de estetik açıdan sorun yarattığı durumlarda uygulanır. Diş hekimi, ağız içindeki başka bir bölgeden veya dışarıdan alınan diş eti dokusunu, çekilmiş olan diş eti bölgesine nakleder. Bu işleme diş eti grefti denir. Diş eti grefti, diş köklerini korur, diş eti dokusunu yeniler, diş etlerinde çekilme sorununu geri döndürür, dişlerin daha doğal görünmesini sağlar.
Diş Eti Çekilmesi Nasıl Önlenir?
Bu sağlık sorunu büyük ölçüde önlenebilir bir durumdur. Diş etlerinde çekilmeyi önlemek için şu önlemleri alabilirsiniz:
- Dişlerinizi günde en az iki kez, diş ipi kullanarak ve diş etlerinize zarar vermeyecek şekilde fırçalayın.
- Diş hekiminize düzenli olarak gidin ve diş temizliği yaptırın.
- Sigara ve tütün kullanmayın veya bırakın.
- Diş gıcırdatma veya sıkma alışkanlığınız varsa, diş hekiminizden gece plağı veya diğer koruyucu araçlar isteyin.
- Hormonal değişiklikler yaşadığınız dönemlerde diş etlerinize daha fazla dikkat edin.
- Diş etlerinize zarar verebilecek sert, keskin veya asitli gıdalardan kaçının.
- Diş etlerinizi yaralayabilecek diş fırçası, diş ipi, diş kürdanı gibi ağız hijyeni araçlarını doğru şekilde kullanın.
- Diş etlerinizi güneşten, rüzgardan, kirden, tozdan ve klorlu sudan koruyun.
- Dişlerinize uygun ve kaliteli protezler kullanın.
- Diş eti çekilmesine neden olabilecek hastalıklarınız varsa, tedavi olun ve ilaçlarınızı düzenli kullanın.
Diş eti çekilmesi, ciddiye alınması gereken bir durumdur. Bu hem diş sağlığınızı hem de genel sağlığınızı etkileyebilir. Erken teşhis ve tedavi ile kontrol altına alınabilir. Belirtileri fark ettiğinizde, vakit kaybetmeden diş hekiminize başvurun. Diş hekiminiz, sorunun esas nedenini belirleyecek, size uygun tedavi yöntemini seçecek ve diş eti çekilmesini önlemek için size tavsiyelerde bulunacaktır.
Daha fazla bilgi veya sorunuz için Ağız ve Diş Sağlığı bölümümüzden randevu alabilirsiniz.
