Hemen Randevu Alın!

Size özel fırsatlardan yararlanmak için hemen iletişime geçin

contact

Hemen Randevu Al!

Uyuz (Scabies)

Uyuz Nedir?

Uyuz, uyuz böceğinin neden olduğu, bulaşıcı bir deri hastalığıdır. Bu hastalık genel olarak sağlığı tehdit etmemekle birlikte can sıkıcı ve rahatsız edicidir. Hastalığa 0.3 ile 0.5 mm boyutlarında, çıplak gözle görülmesi pek mümkün olmayan ve insanın üst deri katmanına gömülerek yerleşen çok küçük uyuz böcekleri yol açar. Bunlar yaklaşık dört ile sekiz hafta arasında yaşar ve bu süre içinde deriye her gün yumurta ve dışkı bırakırlar. Bu da bir süre sonra deri reaksiyonlarına neden olur. Uyuz böcekleri insan vücudu dışında bir ile iki gün arasında giysilerde ve yatak takımlarında yaşamaya devam edebilirler. Uyuz böcekleri özellikle insanların dar alanlarda birlikte yaşadıkları yerlerde yayılabilirler. Bu nedenle hastalık zaman zaman toplulukların bulunduğu kuruluşlarda veya bakım evlerinde daha sık görülür.

Uyuz Nasıl Bulaşır?

  • İnsandan insana:Uyuz böcekleri insandan insana öncelikle uzun süreli deri temaslarında (beş ile on dakikadan daha uzun süre), örneğin ortak oyunlarda, vücut bakımı yapılırken, sokulma, aynı yatakta yatma veya cinsel ilişki yoluyla geçer. Kısa süreli el sıkışma veya sarılma genel olarak bulaşmaya neden olmaz.
  • Hayvandan insana:Ev hayvanlarının yakalandığı uyuz böcekleri zaman zaman insanlara geçse de orada çabuk ölürler. Deri tahrişleri genellikle kısa bir süre sonra kendiliğinden geçer.
  • Giysiler ve eşyalar yoluyla:Ortak kullanılan yatak takımları, yorgan, yastık veya giysi yoluyla bulaşma daha nadir görülür.

Hastalarda Ne Gibi Hastalık Belirtileri Görülür?

Yatak sıcaklığında özellikle belirginleşen deri yanması ve kaşıntı uyuzun sık görülen ilk belirtileridir. Kaşıntı uyuz böceklerinin doğrudan etkilemediği deri bölgelerine bile yayılabilir. Parmak araları, ayak parmakları, el ve ayak bilekleri, omuzlar, dirsekler, meme uçları ve genital bölgeler öncelikle etkilenen bölgelerdir. Özellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda saçlı baş, yüz, avuçlar ve tabanlar da etkilenebilir. Deri üstünde çıkan, ancak çıplak gözle görülmesi epey zor olan, ince, koyu renkli ve düzensiz çizgiler tipiktir. Bunlar deride böceklerin açtığı tüneller yüzünden meydana çıkar. Deri bir süre sonra toplu iğne başı büyüklüğünde kabarcıklarla, kızarık ve kabarık boğumlarla veya sivilcelerle tepki verir. Buna ilaveten kaşıntı yüzünden yaralanan deri bölgeleri iltihaplanabilir. Daha uzun süreli durumlarda büyük alanlara yayılan alerjik döküntüler gelişebilir.

Uyuz Ciltte Nasıl Görünür?

Uyuz Ciltte Nasıl Görünür?

Uyuz, deride uzun çizgiler halinde oyuklar şeklinde görünür. Bu kabarık çizgiler ya grimsi beyaz olur ya da ten renginde görünür. Bu çizgiler dişi akarları tarafından oluşur. Cildin yüzeyinin hemen altında açılan tünellerdir.

Hastalığın Kuluçka Süresi Ne Kadardır ve Bulaşıcılık Ne Kadar Sürer?

İlk bulaşmadan sonra iki ile beş hafta sonrasında, yeniden bulaşmada ise bir ile dört gün sonra şikayetler ortaya çıkar. Uyuz böcekleri deride bulunduğu sürece uyuz bulaşıcıdır. Böceklerin sayısı enfeksiyonun ilk aylarında artış ve sonrasında sağlıklı bir bağışıklık sistemi sayesinde genellikle düşüş gösterir. Yoğun bir vücut bakımı uygulayan ve kozmetik kullanan hastalarda deri değişimleri çok az miktarda olup uzun süre fark edilmeden kalabilirler. Uyuz tedavi edilmezse kronik hale gelebilir, ancak bir süre sonra kendiliğinden iyileşebilir de.

Hastalık DurumundaNelere Dikkat Etmeliyim?

Yukarıda anılan hastalık belirtileri baş gösteriyor veya uyuzdan şüpheleniyorsanız derhal doktorunuza görünmelisiniz.

  • Uyuz tedavisinde skabisidler olarak tabir edilen etkili ilaçlar mevcuttur. Bunlar genellikle krem, sprey veya merhem olarak deriye uygulanır.
  • Hastalar hastalığın başkalarına bulaşmasını önlemek için geçici olarak onlarla teması sınırlamalı ve özellikle de doğrudan deri temasından kaçınılmalıdır. Skabisidlerin bir iki kere kullanımından sonra hastaların hastalığı bulaştırma ihtimali genellikle ortadan kalkar.
  • Kaşıntı tedaviden sonra da iki ile dört hafta kadar devam edebilir.
  • Hastaların giysilerini, iç çamaşırlarını, havlularını ve yatak takımlarını her gün değiştirin ve onları en az 60°C’de yıkayın. Ayakkabı veya tüylü oyuncak hayvan gibi uzun süre vücut temasında bulunulan ve yıkanarak temizlenemeyen eşyalar kuru bir biçimde 21°C’nin üstündeki plastik torbalarda en az üç gün muhafaza edilmelidir. Yastıklı mobilyalar elektrik süpürgesiyle temizlenebilir veya en az iki gün boyunca kullanılmayabilir.
  • Uyuz hastalığında enfeksiyondan korunma yasasının düzenlemeleri geçerlidir. Uyuza yakalanan veya yakalandığından şüphe eden kişiler okullar ve çocuk yuvaları gibi kuruluşlara geçici olarak gitmemeli veya orada faaliyet göstermemelidir. Söz konusu kişiler içinde yer aldıkları kuruluşu hastalık veya hastalık şüphesi hakkında bilgilendirmek zorundadır.
  • Kuruluş yetkili sağlık birimini hastalık veya hastalık şüphesi hakkında bilgilendirecektir. Sağlık birimi veya tedaviyi üstlenen doktor hastaların kuruluşa yeniden ne zaman döneceğini veya oradaki faaliyetlerine ne zaman başlayacağını saptar.

Kendimi Nasıl Koruyabilirim?

Uyuz

Önceden koruyucu önlem almak neredeyse mümkün değildir, çünkü uyuz hastalığı herhangi bir belirti göstermeden önce bulaşmış olabilir.

Hasta kişi ile yoğun veya uzun süreli deri temasında bulunmuş kişiler, hastalığın bulaşmasını önlemek için başkaları ile beş ile altı hafta arasında yoğun deri temasından kaçınılmalıdır. Uyuz hastalığına işaret eden hastalık belirtileri bakımından kendilerini takip etmelidirler. Hastalık belirtilerin görülmesi halinde hemen bir doktora başvurulmalıdır.

Hastalarla vücut temasından kaçınamıyorsanız, örneğin çocukların veya bakıma muhtaç olanların vücut bakımıyla uğraşmak durumundaysanız uzun kollu giysiler giymeli ve tek kullanımlık eldiven kullanmalısınız.

TEDAVİ

Uyuz Hastalığı

KREM-LOSYON (PERMETRİN) KULLANIMI

Boyun, ense, avuç içi ve ayak tabanı dahil tüm vücuda sürünüz.

Losyonu sürerken, parmak ve ayak parmakları arası bölgeye (parmak ve ayak tırnakların altı dahi), el bilekleri, dirsekleri, koltuk altı, dış genital organları ve kalçaya özellikle itina gösteriniz.

Krem sürdükten sonra ellerinizi yıkamayın! Aksi takdirde yıkanan yerlere tekrar krem sürmeniz gerekir.

Losyon en az 8 saat süreyle cildinizde bırakınız. Losyon yıkanarak temizlendikten sonra mesela – bakım kremi veya banyo yağı ile – cildinizin bakımını yapmanız önemle tavsiye olunur. Bu sayede söz konusu ve genellikle kurumuş cilt bölümlerinin normal hale dönmesini desteklemiş olursunuz.

Genel olarak bir kez kullanım yeterlidir. Şiddetli durumlarda veya uyuz hastalığının nüksetmesi durumunda 14 gün sonra tekrar kullanmak gerekebilir.

İki ve dört hafta sonra iyileşme görülüp görülmediği veya ciltte parazitler tarafından yeni tüneller açılıp açılmadığı hekim tarafından kontrol edilmelidir.

Başarılı kullanım sonrası parazitlerin bertaraf edilmesinden sonra dahi kaşıntılar genellikle birkaç gün hatta hafta sürebilir. Hekiminiz kaşıntı azaltıcı ilaç yazabilir.

Yakın temasta bulunduğunuz şahısların da esaslı şekilde muayene edilmesi ve uyuz şüphesi halinde etkili tedavi görmeleri gereklidir. Bazı durumlarda mesela aile dahilinde veya insanların toplu olarak bir arada bulunduğu kurumlarda uyuz işareti bulunmayan kişilerin de tedaviye tabi tutulmaları gerekebilir. Bu konuyla ilgili olarak hekiminize danışınız.

İlaç dozu:

  • Erişkinler ve 12 yaşın üstündeki çocuklarda; 30 ml losyon yeterlidir. Ancak bazı erişkinlerde bu dozdan daha fazlası gerekirse de 60 ml’den fazla kullanılmaması gereklidir.
  • 6-12 yaş arasındaki çocuklarda: 15 ml losyon yeterlidir.
  • 1-5 yaş arasındaki çocuklarda: 8 ml losyon yeterlidir.
  • 2 aylıktan 1 yaşa kadar olan çocuklarda: 4 ml losyon yeterlidir.

Uygulama şekli:

  • Duş aldıktan sonra temiz ve serin vücuda baş dışında tüm vücut kaplanacak şekilde uygulanır. Eğer sıcak banyo yapılmışsa cilt soğuyana ve kuruyana dek beklenmelidir.
  • Boyundan aşağı tüm vücuda sürülür. El ve ayak parmak araları, el bilekleri, koltuk altı, dış genital organlar, kalçalar, el ve ayak tırnaklarının altlarına iyice sürülmesine özen gösterilmelidir. Kadınlarda göğüsler de tüm vücut uygulamasına dahildir. Küçük çocuklarda (2 ay-2 yaş) yüz, boyun, saçlı deri ve kulaklarda da uyuz görüldüğünden bu bölgeler de tedavi kapsamına alınmalıdır.
  • Uygulamasından sonra 8 saat içinde eller su ve sabunla yıkanmış ise, ellere tekrar losyon sürülmelidir.
  • Uygulamadan 8-12 saat sonra tüm vücut yıkanmalıdır. Temiz giysiler giyilir, yatak çarşafı ve giysiler sıcak su ile yıkanıp, sıcak ütü ile ütülenir.

Bundan Başka NelerYapabilirsiniz?

Hastalığa yol açan parazitlere gizlenecek yer bırakmamak ve şiddetli kaşıntı durumunda yaralanmaları önlemek gayesiyle tırnaklarınızı kısa kesiniz ve özenle temizleyiniz.

14 gün süreyle elbisenizi, yatak yüzlerini ve havluları her gün değiştiriniz.

Giysi, çarşaf ve nevresimleri çamaşır makinesinde 60 derecede yıkayarak parazitlerden temizleyiniz.

60 dereceden aşağı ısılarda yıkanması gereken çamaşırları ve oyuncak, ayakkabı vb. eşyaları bir süre kapalı plastik torbada muhafaza ediniz.

Eve yayılmış parazitlerin bertaraf edilmesi için halı ve mobilyaların yoğun olarak elektrik süpürgesiyle temizlenmesi genellikle yeterlidir. Sadece çok inatçı ve şiddetli uyuz vakalarında ev dahilinde parazit öldürücü madde kullanımı gerekli görülebilir. Böyle durumlarda mutlaka mütehassıs kişilerce uygulama yapılmalıdır.

 

***** AİLE TEDAVİSİ ŞART!

***** TEDAVİ SONRASI KAŞINTI 2 İLE 4 HAFTA DEVAM EDEBİLİR.

Referanslar: National Library of Medicine

uyuz-nedir

İçindekiler

Randevu Alın!

Size özel fırsatlardan yararlanmak için hemen iletişime geçin

contact

Hemen Randevu Alın!

iletisim

Randevu Talep Formu

Bize bir soru sorun. Tıbbi danışmanımız daha fazla bilgi için en kısa sürede size ulaşacaktır.

Bu formu bitirebilmek için tarayıcınızda JavaScript'i etkinleştirin.
=
Onay kutuları
iletisim-cagri
BUGÜN HAYATINIZI DEĞİŞTİRİN

bir uzmanla konuşun

Web sitemizde size en iyi deneyimi sunabilmemiz için bazı çerezler kullanıyoruz. Detaylı bilgi için Çerez politikasını inceleyebilirsiniz.